Cilt Lekeleri ve Uygulanan Tedavi Yöntemleri

Leke Tedavileri

Güneş lekesi bitkisel tedavi: Doğada çok sayıda mucize bitki var. Bitkisel maddelerin bazıları leke kremlerinin içersinde mevcuttur. Leke tedavisindeki etkinlikleri bilimsel olarak kanıtlanmış olanlar haricindeki bitkisel maddelerin ne kadar ve ne oranda etkili olduğu bilinmiyor. Ayrıca bitkisel ürünler alerji yaparak lekelerinizi artırabilir. Özellikle yaz aylarında  ve gündüz saatlerinde bitkisel ürün kullanmayın. Işık ve bitki alerjisi olabilir,  lekeleriniz  daha fazla yayılabilir. Bitkisel ürünleri denemek istiyorsanız güneşli olmayan günleri tercih edin. Uygulamaları geceleri yapın. Tahriş ve alerji yapabilecek tüm bitkisel ürünlerden kaçının.

Güneş lekesi nasıl geçer: Güneş lekeleri tedavisinde pek çok yöntem kullanılabilir. Güneş lekesi tedavilerinde sonuç almak için  lekenin karakteri ve derinliği çok önemlidir. Eğer melazma tipinde güneş lekeniz varsa tedavi yöntemleri şunlar olabilir

·        Lazer tedavileri ( q-switched lazerler, fraksiyonel lazerler, IPL)

·        Kimyasal peeling

·        Leke kremleri

·        Cilt yenileme yöntemleri (PRP, mezolift, dermaroller)

·        Güneşten korunma

Eğer lentigo olarak adlandırılan büyük çil tipinde lekeleriniz varsa tedavi yöntemleri şunlardır

·        Lazer tedavisi

·        Buz tedavisi (kryoterapi)

·        Kimyasal peeling

·        Leke kremleri

Güneş lekesi lazer tedavi: Q-switched Nd YAG, Q-switched Nd:YAG ile uygulanan karbon peeling, fraksiyonel lazerler , pulsed dye lazer ve IPL  leke güneş lekesinde önerilmiştir. Fraksiyonel lazerlerin  sonuçları değişkendir ve yan etki ihtimali yüksektir. Leke tedavisinde  fraksiyonel lazer kullanırken dikkatli olunmalıdır. Diğer lazerlerde yan etki görülme olasılığı çok düşüktür.

Güneş lekesi kimyasal peeling: Kimyasal peelingler uzun yıllardan beri güneş lekesi tedavisinde kullanılmaktadır. Melazma tipindeki güneş lekelerinde pek çok kimyasal peeling seçeneği vardır. Ayrıca popüler olmuş ticari markalar da mevcuttur. Cosmelan, Dermamelan, Spot peel, Obagi sistem, Green peeling  gibi yöntemler ülkemizde mevcuttur. Herkes leke konusunda iddialı ve belli oranlarda başarılı olduğunu söylemektedir. Meyve asitli peelingler ve TCA peelingler çok yaygın olarak kullanılmaktadır.

Cildi esmer olanlar, cildinde kılcal damarlar olanlar, tahriş olmaya yatkın hassas ciltliler, aşırı güneş görmüş olanlar, ince cilt yapısına sahip kişilerde, cildi aşırı soyan ve tahriş eden tüm peeling sistemleri, lekelerin  çoğalmasına neden olabilir. Bu yüzden, bu tür cilt yapısına sahip güneş lekeliler aşırı derin soyma yapan tüm peeling yöntemlerinden uzak durmalıdırlar.  Hafif ve çok tahriş etmeyen peeling yöntemleri kış aylarında cildi yenileyen diğer yöntemlerle birlikte uygulanabilir.

Güneş lekesi cilt yenileme yöntemleri: PRP, mezolift ve dermaroller gibi yöntemler cildi yenilemek ve gençleştirmek, izleri gidermek amaçlı kullanılır. Güneş lekelerinde bu yöntemler klasikleşmiş tedavi yöntemleri değildir. Bununla beraber güneş lekesi aslında güneşin ciltteki hücrelere zarar vermesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden cildi içerden tamir eden  her yöntem leke tedavisine katkıda bulunur. Lazer tedavileri ile beraber, peeling tedavileri ile beraber PRP veya mezolift veya dermaroller yöntemleri lekenizin gerilemesine katkıda bulunur. Eğer lekeniz çok derin ise lekeniz tedavilere kolay yanıt vermeyebilir. Bu durumda cildi onaran her türlü yöntem lekenizi derinliğini azaltırken  cilt kalitenizi artırarak cildinizi güzelleştirir.

Güneş lekesi kremleri: Güneş lekesi kremleri çok sayıda piyasa mevcuttur. Bazıları reçeteli pek çoğu reçetesiz dermatokozmetik kremlerdir.  Bu tür kremler destek tedavi olarak kullanılabilir. Ancak derin ve yaygın bir lekede tek başına güneş lekesi kremleri genel olarak yeterli olmaz.. Yine de tedavi olanağı olmayanlara, cildi onararak etkili olan (vitamin ve antioksidan içeren ) leke kremlerini tercih etmelerini önerilebilir. Cildi tamir eden vitamin ve antioksidan içeren kremler sadece lekeye değil genel cilt sağlığımızı da faydalıdır.

Güneş lekesi için bitkisel çözüm: Güneş lekesi için bitkisel çözümler aramayın. Sadece doktor kontrolünde bitkisel destek hapları ve kremleri alınabilir. Diğer tedaviler olmadan,  tek başına bitkisel maddeler kullanmak güneş lekesine çözüm olamaz

Güneş lekeleri: Güneş lekeleri pek çok kişinin problemidir. Güneş lekeleri ülkemizde çok yaygın görülen cilt hastalığıdır.  Özellikle buğday ve esmerler tenlilerde güneş lekesi  görülme olasılığı daha yüksektir. Güneşli iklimi olan ülkemizde, farkında olmadan  güneşe fazla maruz kalma nedeniyle leke şikayetleri giderek artmaktadır. Araba sürerken, balkonda, cam kenarlarında, yolda yürürken, çocuklar sokakta oynarken, plajlarda, denizde yüzerken güneşe maruz kalırız. Güneş ışınlarının dik geldiği alın, yanak, burun ve dudak üstü gibi yüz bölgelerinde  leke şikayeti  daha fazla görülür. Dudak üstünü sir ağda, ağda veya lazer epilasyonla aldıranlarda  güneşten iyi korunmazlarsa ve  ciltleri lekeye yatkınsa kolayca lekelenme olabilir.  Akne ve sivilce tedavisi görenlerde güneşten korunmayanlarda sivilce ilaçları,  yıllar sonra  güneş lekesi sebebi olabilir. Çok sık ve genç yaşta solaryuma girenlerde  her tür cilt lekesi görülebilir. Sigara içenlerde hücre hasarı çok daha fazla olduğu için lekelenme olasılığı daha yüksektir. İyi beslenmeyen, yeterince sebze ve meyve yemeyenlerde, yeterli antioksidan alımı olmadığı için cilt kendini korumakta silah arkadaşı bulamaz ve lekelenme şansı yükselir. Vücudumuzun D vitamini kaynağı olması nedeniyle güneşe ihtiyacı var. Bu yüzden yaz aylarında güneşin yoğun olmadığı saatlerde güneşlenerek, diğer saatlerde korunarak hem lekesiz hem sağlıklı olabiliriz.

Yüzdeki güneş lekelerine çözüm: Güneş lekesine çözüm aranırken cildi sağlamlaştıran, onaran, sağlık veren yöntemler tercih edilmelidir. Leke tedavileri uzun süreli olmalıdır. Leke tedavileri bir yıl süresince belli aralıklarla düzenli olarak yapılmalıdır.  Cildi tahriş etmeden, yormadan yapılan leke tedavileri lekeleri azaltabilir veya yok edebilir. Bu arada sağlıklı bir cilde sahip olmaya başlarsınız.

Cilt lekeleri nasıl geçer: Cilt lekelerinin tedavisinde öncelikle leke doğru teşhis edilmelidir. Cilt lekeleri  güneş lekesi, çil, yaşlılık lekesi, cilt benleri, doğum lekeleri, kalıtsal hastalıklar, damar lekesi veya bir cilt hastalığı sebebiyle olabilir. Her cilt lekesinin ayrı tedavisi mevcuttur. Bazı lekeler çok kolay tedavi olurken, bazılarının tedavisi güç olabilir.  Burada cilt lekesinin teşhisi kadar hastanın ten rengi, cildinin hassaslığı, genetik yapısı, hormonları, yaşam şekli, yaşı da etkili olmaktadır. Örneğin 60 yaş üzeri leke tedavilerinde PIH olarak adlandırılan ekstra lekelenme olasılığı çok düşüktür. Çünkü bu yaş gurubunda hücreler yaşlandığı için renk üretme yetenekleri azalmaktadır.

Leke giderici krem: Leke giderici kremler, renk hücrelerinde renk oluşumunu baskılayarak, renk maddesinin transferini engelleyerek, hücre yenilenmesini artırarak ve cildi koruma altına alarak etkili olurlar. Çok sayıda leke giderici krem mevcuttur. Leke giderici kremler tedavide tek başına kullanılabilir ancak çoğu kez leke gidermekte yetersiz kalırlar. Leke tedavisinde kullanılan her yöntemin yanında mutlaka destek amaçlı leke giderici kremler kullanılmalıdır.

Leke tedavisi bitkisel: Leke tedavisinde önerilen bitki yağları  gözenekleri tıkayarak sivilce nedeni olabilir.   Ayrıca bitkisel ürünler alerji ve tahriş, ışık duyarlılığı yaratarak leke şikayetini artırabilir.

Leke tedavisi fiyatları: Leke tedavisi fiyatları yapılan tedavi yöntemine göre değişebilir. Peelingler, lazerler, cilt yenileme yöntemleri ve kremler kullanılarak yapılan tedavilerde fiyatlar kullanılan yönteme, lekenin yaygınlığına göre değişebilir. Seans fiyatları 300-1000 TL arasında değişebilir.

Lazerle leke tedavisi: Lazerle leke tedavilerinde, melazma tipindeki güneş lekesinde kullanılan lazerler şunlardır:

·        Q –switched Nd: YAG lazerler: Q –switched Nd: YAG lazer 1064 nm dalga boyundadır. Q-switched lazerler nanosaniye gibi kısa bir sürede atış yapan lazerlerdir. Çok kısa sürede atış yapan lazerler renk hücrelerinde renk maddesini   patlatarak etkili olurlar. Bu kadar kısa sürede atış yapıldığı zaman sadece renk maddesi zarar görmekte, çevre dokudaki hücrelerde etkilenme olmamaktadır. Böylece ciltte hasar olmadan ve cilt zarar görmeden tedavi sağlanabilmektedir.  Bu tür lazerler aynı zamanda cilt yenilemesi yapma özelliğine sahiptirler. Peeling, cilt yenileme yöntemleri (PRP,  mezolift ) gibi yöntemler ile birlikte kullanılarak etkinlikleri artırılabilir. 1-3 hafta aralıklarla yapılabilir en az 6 seans önerilir. İşlem sonrası ciltte hafif bir pembelik olur yarım gün içinde geriler.

·        Karbon peeling: Q-switched Nd:YAG lazer uygulanmadan 15-20 dk.önce lekeli bölgelere siyah renkli karbon solüsyonu sürülür. Karbon maddesi ciltteki yağ kanalları tarafından emilir. Renk duyarlılığı düşük olan Nd:YAG lazerin etkinliği, deri üstünde ve altında renk maddesi yerleştirilerek artırılmaktadır. Aynı zamanda lazer cildi tararken karbon partikülleri peeling etkisi yapmaktadır. Karbon peeling 1-3 hafta aralıklarla yapılabilir. Diğer tedavilerle kombine edilebilir. En az 6 seans önerilir.

·        IPL: ışık sistemi olan IPL tedavileri leke tedavilerinde kullanılmaktadır.

·        Pulsed dye lazer: Damar tedavilerinde ve cilt yenilemede kullanılan  pulsed dye lazer leke tedavilerinde kullanılabilir.

·        Fraksiyonel lazerler: Cildi yenileyen fraksiyonel lazerler leke tedavisinde kullanılmaktadır. Değişik oranlarda tedavi başarısından bahsedilmekle birlikte reaksiyonel lekelenmeyi arttırma olasılıkları yüksek olabilir. Bu nedenle  hassas, kızarık ve koyu tenli ciltlerde leke tedavilerinde fraksiyonel lazer tedavisinden kaçınılmalıdır.

Lazer leke tedavisi: Leke tedavilerinde kullanılan lazerler çeşitlidir. Kahverengi renge sahip lekelerde kullanılan lazerler şunlardır:

·        Q-switched lazerler (Nd:YAG, alexandrite, ruby, KTP)

·        Long pulsed alexandrite lazer

·        Long pulsed KTP lazer

·        Pulsed dye lazer (PDL)

·        Erbium lazer (2940)

·        Karbondioksit lazer

·        Fraksiyonel lazer

·        IPL

Tüm lazerlerin kullanımlarında etki mekanizmaları, etkinlikleri ve yan etkileri farklıdır.  Kahverengi leke tedavisinde kullanılan lazerlerin etki mekanizmaları şunlardır:

·        Hücrelerdeki renk maddesini azaltmak

·        Renk hücresini azaltmak

·        Cildi soyarak

·        Cildi yenileyerek

Cilt lekesi tedavisinde kullanılan lazerlerin bazıları çillerde, bazıları güneş lekelerinde, bazıları yaşlılık lekelerinde, bazıları benlerde, bazıları doğum lekelerinde etkilidir. Lazerle leke tedavilerinde temel prensip cilt lekesinin tipine ve hastanın ten rengine  göre lazer seçmek olmalıdır. Örneğin beyaz tenli kişilerde çil tedavisinde son derece başarı ile kullandığımız KTP lazer esmer tenlilerde reaksiyonel lekelenmeye sebep olmaktadır. Siyaha yakın koyu renkteki çillerde başarıyla kullandığımız long pulsed alexandrite lazer açık renkli çillerde işe yaramamaktadır.

Cilt lekesi güneşten korunma: Cilt lekesi olanların güneşten koruyucu krem kullanmaları gerekir. En az 30 faktör veya üzeri olmalıdır. Yağlı ve karma cildi olanların, koruyucu kullanırken sivilce problemi olmaması için, yağsız ve gözenekleri tıkamayan ürünleri tercih etmeleri gerekir. Güneşten koruyucuların etki süreleri 4 saattir. Bu sebeple sabah, öğle ve ikindi saatlerinde koruyucular tekrar sürülmelidir. Yıkanma, denize veya havuza girilecekse sonrasında yenilenmelidir. Pudra şeklinde olan güneşten koruyucular pratik uygulanmaları nedeniyle iş saatlerinde kolayca sürülebilir. Ayrıca lekeyi kapatarak psikolojik olarak rahatlamayı sağlarlar. Cilt lekesi olan pek çok hasta güneşten koruyucu kullanmalarına rağmen lekelerinin yaz aylarında arttığını ifade ederler. Çünkü koruyucu kremler güneş ışınlarının bir kısmının  cilde ulaşmasını engel olurken  diğer ışınlara  engel olamaz. Ayrıca etki süreleri kısadır. Güneşten koruyucuya güvenip güneş altında kalınırsa, leke alanındaki renk hücreleri fazla renk üretmeye meyilli oldukları için hemen koyulaşırlar. Bu yüzden gölgede kalmak, şapka takmak, güneşin dik olduğu saatlerde dışarıda kalmamaya özen göstermek gerekir.